Over moeten, willen en kunnen.
spoiler alert: dit kun je echt heel erg vreselijk saai vinden!!
Dat is niet erg of fout, Misschien is het wel logisch, misschien is het wel gezond.
Je kunt moeten wat je wilt, willen wat je moet, moeten wat je kunt en kunnen wat je moet. Je kunt willen wat je moet, moeten wat je wilt, willen wat je kunt en kunnen wat je wilt. Je kunt kunnen wat je moet, en moeten wat je kunt, kunnen wat je wilt en willen wat je kunt. Elk van de drie kan in elke relatie een variabele zijn. Dan wordt het complexer. Je kunt (wel/niet) moeten wat je (wel/niet) wilt, (wel/niet) willen wat je (wel/niet) moet, (wel/niet) moeten wat je (wel/niet) kunt en (wel/niet) kunnen wat je (wel/niet) moet. Je kunt (wel/niet) willen wat je (wel/niet) moet, (wel/niet) moeten wat je (wel/niet) wilt, (wel/niet) willen wat je (wel/niet) kunt en (wel/niet) kunnen wat je (wel/niet) wilt. Je kunt (wel/niet) kunnen wat je (wel/niet) moet, en (wel/niet) moeten wat je (wel/niet) kunt, (wel/niet) kunnen wat je (wel/niet) wilt en (wel/niet) willen wat je (wel/niet) kunt.
Sommige combinaties veroorzaken geen enkel probleem, sommige combinaties kunnen niet anders dan in zekere mate frictie veroorzaken. En dan kan het nog erger. Maar die ga ik niet helemaal uitschrijven. Ik geef slechts wat voorbeelden: je kunt vinden of geloven dat je wel moet wat je niet kunt, je kunt weten dat je niet kunt wat je wel wilt, je kunt voelen dat je niet wilt wat je wel moet. Enz. Ergens in dit labyrint van (on)mogelijkheden en (on)wenselijkheden krijgt een zelfbeeld en zelfbeleving gestalte, en andersom hebben zelfbeeld en zelfbeleving invloed op wat (on)mogelijk en (on)wenselijk
is en lijkt. Nog twee variabelen. Is het wel zo dat je niet kunt wat je wel wilt? Lijkt het zo dat je wel moet wat je niet wilt? Wat niet is kan wel zo lijken, en wat niet zo lijkt kan wel zo zijn. Het is lastig om zelf zorgvuldig je eigen emoties, gedachten, ervaringen, omstandigheden of perspectieven op deze manier te analyseren en onderzoeken. Niet alleen omdat het een labyrint is, waarin sommige paden niet relevant zijn en dus afleiden, maar ook omdat sommige paden iets oproepen waardoor je linea recta in een nieuw labyrint belandt. Dat leidt ook af. Je kunt binnen het tijdsbestek van één zin, een paar woorden, in meerdere labyrinten verdwalen. Laat staan twee zinnen, een verhaal, een levenslange overtuiging. Hoe fijn is het dan dat je je daar geen enkele zorgen over hoeft te maken, dat je mag dwalen zonder dat het voelt als verdwalen, dat je mag zeggen wat je denkt of voelt om te kijken of het klopt, dat je niet je best hoeft te doen om jezelf ten diepste te doorgronden, omdat er iemand is die naar je luistert, iemand die met je mee denkt, voelt, kijkt, tast, dwaalt, en wel onderscheid kan blijven maken tussen de verschillende labyrinten?!? Dit is waar ik als filosoof jarenlang in getraind ben. De hoeveelheid variabelen die ik tegelijk kan overzien en doorleven is natuurlijk niet oneindig, maar dat is helemaal niet erg, want door middel van vragen stellen en suggesties doen kun je veel onnodige dwalingen de pas afsnijden. Niet elk labyrint hoeft helemaal te worden doorlopen, en sommige labyrinten kun je net zo snel verlaten als dat je er in belandde. Het is fijn als je niet alleen hoeft te zoeken. Ergens in die complete chaos van het denken, voelen en beleven ligt een kernvraag verstopt. Jouw vraag. Ergens midden in die labyrinten ben jij. Gelukkig hebben we dat meestal niet door, en hebben we er vaak geen last van. Soms wel. Je kunt er angstig van worden, of moedeloos, of gefrustreerd, of heel verdrietig.
Ik kan in jouw labyrint duiken om jou te zoeken, om jou te vinden, zodat we samen kunnen werken aan het zoeken van de vraag en het bewerkstelligen van het antwoord.
Je bent welkom met alle labyrinten.